هنگامی که به عنوان طراح برای خود و یا شخصی دیگر خانه‌ای را چیدمان می‌کنید، در نهایت رعایت تمامی اصول و تکنیک‌ها برای چیدمان، در جهت آسایش و زیباتر جلوه دادن فضای منزل است. اما هنگامی که در میان انواع حواس، حس بینایی بسیار کمرنگ و یا حذف شود، توجه به آسایش و راحتی جای خود را به زیبایی می‌دهد. در این شرایط استفاده از سایر حواس نظیر بویایی و لامسه نقش پر رنگ‌تری از حس بینایی را ایفا می‌کنند.
اگر شما با فردی نابینا و یا کمبینا زندگی می‌کنید و یا قصد دارید به عنوان طراح خانه‌ای را برای فردی نابینا یا کمبینا دکور کنید، باید آگاه باشید که اصول چیدمان برای این افراد کاملا با اصول چیدمان برای سایر افراد متفاوت است. باید نکات و اصولی را در طراحی رعایت کنید که در جهت آسایش و رفاه بیشتر برای فرد نابینا و یا کمبینا باشد.
در ادامه ما اصول و نکاتی را برای شما آورده‌ایم که در راستای این نوع از طراحی شما را یاری کند.
چیدمان برای فرد کمبینا
حفظ ایمنی
مهم‌ترین مسئله‌ای که برای فرد نابینا و کمبینا مطرح است، حفظ ایمنی او است. باید هر وسیله‌ای را که احتمال بروز خطر دارد، از دسترس او دور نمایید، لوازمی مانند اشیای تیز، شیشه و… همگی باید از دسترسی فرد نابینا خارج شوند تا مانع از ایجاد خطر برای او شود.
لوازم و مبلمان در مسیر حرکتی او قرار نگیرند تا مانع از حرکت و موجب آسیب دیدن او نشوند. همچنین باید توجه نمود که گوشه‌های فرش تا نشده باشند تا موجب زمین خوردگی و آسیب رسیدن به فرد نابینا و کمبینا نشود.
نور طبیعی و مصنوعی
فرد کمبینا تا حدودی قدرت تشخیص رنگ‌ها و نور‌ها را دارد. بنابراین بهتر است تا حد ممکن نور را وارد فضای خانه کنید. استفاده از نور مصنوعی و نور طبیعی خصوصا در گوشه‌ها و نقاط تاریک منزل فضا را جهت شناسایی و تشخیص بهتر میسر می‌کند.
می‌توانید یک صندلی و یا مبل را در کنار پنجره، روشن‌ترین نقطه خانه قرار دهید تا فرد کمبینا هر فعالیتی نظیر کتاب خواندن را که نیاز به نور بیشتری دارد، در آن فضا به راحتی انجام دهد. اما در هنگام استفاده از آینه، سطوح براق و لوازمی که نور را منعکس می‌کنند دقت بیشتری داشته باشید تا نور را به گونه‌ای منعکس نکنند که موجب اختلال و بروز خطا در بینایی فرد شود.
استفاده از هالوژن‌ها و نورهای هدایت‌گر جهت راهنمایی بیشتر برای شناسایی مسیر کمک فراوانی می‌کنند.
رنگ‌های شاد و متضاد
مورد بعدی که در راهنمای فرد کمبینا کمک بسیاری می کند، استفاده از رنگ‌های روشن، شاد و تضاد رنگی است. تضاد رنگی باعث قوی‌تر شدن قدرت تشخیص در فرد می‌شود، از رنگ‌های متضاد در شناسایی مسیر و لوازمی که فرد بیشتر با آنها در ارتباط است استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که رنگ‌ها به صورت صلب و بدون هیچ گونه طرح و نقشی باشند. به طور کلی در سطوح، پارچه‌ها، فرش و سایر لوازم الگوها و نقشینه‌ها را حذف کنید چرا که موجب خطای دید می‌شوند.
چیدمان برای فرد نابینا
فرد نابینا به علت آنکه به طور کلی دارای هیچ‌گونه قدرت بینایی نیست، بنابراین استفاده از نور و رنگ کمک چندانی به او نمی‌کند، البته که به کمک حس لامسه، به طریقی می‌توان نور و رنگ را تا حدی قابل تشخیص نمود، اما نقش اصلی و پررنگی را در یاری رساندن به فرد نابینا ایفا نمی‌کند. در این شرایط استفاده از حس لامسه بیشترین نقش را در کمک به تشخیص مسیر و استفاده از لوازم مختلف به او ایفا می‌کند.
چیدمان و نوع مبلمان و لوازم
مبلمان بهتر است که در کنج و گوشه فضا قرار بگیرند تا مسیر برای رفت‌وآمد فرد باز بوده و هیچ وسیله‌ای مانع از حرکت او نشود. بهتر است برای قدرت تشخیص بهتر از نقاط مختلف مبلمان، از جنس‌های متفاوتی استفاده شود.
استفاده از لوازم با گوشه‌های تیز می‌تواند خطرآفرین باشد، بنابراین بهتر است اگر وسیله‌ای با گوشه تیز در خانه موجود است، از دسترس خارج شود و یا قسمت‌های تیز آن با ضربه‌گیرهای نرم پوشیده شود.
بهتر است استفاده از شیشه به حداقل خود برسد، میزهای شیشه‌ای و قفسه‌ها و ویترین‌هایی با درب‌های شیشه‌ای گزینه‌های مناسبی جهت استفاده برای فرد نابینا نیستند.
سطوح برجسته و برچسب‌های بریل
جهت مسیریابی و تشخیص لوازم مختلف می‌توان بر روی زمین، دیوارها، مبلمان و لوازم از برچسب‌های بریل و سطوح برجسته استفاده کرد تا قدرت شناسایی و مسیریابی را برای فرد آسان‌تر کند.
استفاده از موکت به جای سرامیک و پارکت، خصوصا در اتاق خواب هم می‌تواند گزینه مناسبی برای فرد نابینا باشد. چرا که احتمال لیز خوردن آنها را کاهش می‌دهد.
استفاده از نرده و میله‌های مخصوص
برای فضاهایی مثل پله‌ها، سرویس بهداشتی و حمام استفاده از میله و دستگیره می‌تواند کمک فراوانی به او بکند تا بتواند به راحتی مسیر خود را پیدا کند. حمام و سرویس بهداشتی هم باید کاملا خشک باشد تا مانع از لیز خوردن او شود.
خانه را مرتب نگه دارید
خانه‌ای که جهت استفاده فرد نابینا قرار می‌گیرد باید کاملا منظم و مرتب باشد و هر وسیله‌ای در جای خود قرار بگیرد چرا که فرد نابینا به حضور آن وسایل عادت کرده و نامنظمی و جابه‌جایی لوازم می‌تواند باعث سردرگمی او شود. همچنین تا جایی که ممکن است باید از استفاده از لوازم غیر ضروری و اضافی در خانه پرهیز شود.
نیازها و خواسته‌های او را بشناسید
در هنگام چیدمان و طراحی می‌توانید با خود شخص نابینا یا کمبینا صحبت کرده و مشورت نمایید تا خواسته و نیازهای او را بشناسید. بدین ترتیب می‌توانید شرایط بهتری را برای او فراهم کرده و با قراردادن علائم و نشانه‌هایی که خود او کاملا از آنها آگاه است، شرایط را برای او ساده‌تر کنید.
تمامی نکات ذکر شده در مورد چیدمان برای افراد نابینا، در مورد افراد کمبینا هم صدق می‌کند.
طراحی چیدمان برای افراد نابینا و کمبینا کار دشواری نیست، فقط باید درنظر داشت که در هر شرایطی باید چیدمان منزل آنها به گونه‌ای انجام شود که در وهله اول ایمنی و سلامتی شخص حفظ شده و در وهله دوم آسایش و راحتی به طور کامل برای او فراهم شود تا در خانه خود کاملا حس راحتی و آرامش داشته باشد.
تحریریه فروشگاه دکوراسیون لوکس بایر