نمای ساختمان یکی از مهم ترین عناصر بیرونی ساختمان است که علاوه بر ایجاد زیبایی ظاهری؛ نقش مهمی را در انتقال نور، عایق نمودن و بهره وری انرژی در ساختمان ایفا می کند. شناخت انواع متریال نما در طراحی نمای ساختمان از اهمیت زیادی برخوردار است و می تواند نوردهی، گرمایش و تهویه ساختمان ها را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین در طراحی و انتخاب متریال نما باید عوامل متعددی را در نظر گرفته شود که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- میزان بهره وری انرژی
- توجه به زیبایی و بافت نما
- میزان استحکام نمای ساختمان در برابر عوامل جوی
- سازگاری مصالح مورد استفاده در نمای ساختمان با محیط زیست
- طول عمر و میزان استحکام نما
- هزینه های مورد نیاز برای اجرای نما
نمای ساختمان، تفکیک بین محیط داخلی و خارجی را فراهم می آورد. مصالح و مواد اولیه متنوعی در طراحی نما کاربرد دارند. از جمله مهم ترین انواع نمای ساختمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
نمای سنگ
نمای سنگ یکی از زیباترین انواع متریال نما در طراحی نمای ساختمان به حساب می آید. استفاده از سنگ های طبیعی و مصنوعی، سبب بالا بردن جذابیت ظاهری در ساختمان می گردد. علاوه بر زیبایی، سنگ های ساختمانی به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت، رطوبت، آتش سوزی و حشرات از مقبولیت زیادی برخوردار می باشند. سنگ های تراورتن و گرانیت به عنوان پر تقاضاترین سنگ های نما به حساب می آیند.
نمای بتنی
استفاده از نمای بتنی با استفاده از پنل‌های پیش ساخته بتنی سبب سوق دادن نمای ساختمان به سمت معماری مدرن و سبک معاصر می گردد. سطح این پنل های بتنی می‌تواند کاملاً صاف و صیقلی یا مُکدار (دارای خلل و فرج) باشد. از مهم ترین پنل های پیش ساخته بتنی می توان به پنل های بتن اکسپوز و پنل های جی اف آر سی اشاره نمود. بتن اکسپوز از مهم ترین انواع متریال نما بوده که دارای افزودنی‌هایی است که کارایی آن را در تحمل شوک‌های حرارتی و مقاومت در برابر جذب آب سطحی بالا می‌برد. جی اف آر سی ترکیبی است از سیمان، سیلیس، الیاف شیشه و ترکیبات افزودنی دیگر می باشد که از آن به عنوان ورق های بتنی سبک و نازک در نمای ساختمان استفاده می‌گردد. پنل های بتنی جی اف آر سی محصولاتی بسیار مقاوم می باشند به نحوی که می توان با آن قطعاتی با پوسته های بسیار نازک (۱۵-۱۰ میلیمتر) را تولید کرد. این محصول به عنوان یکی از ابداعات مهم در عرصه مصالح ساختمانی خود را به اثبات رسانده است.
نمای فلزی
امروزه استفاده از نمای فلزی، در سبک های مدرن رواج بیشتری دارد. آلومینیوم و فولاد رایج ترین فلزاتی هستند که در طراحی و اجرای نما مورد استفاده قرار می گیرند. پنل های فلزی نما عموما به عنوان متریالی مکمل برای نما استفاده می شوند. المان های فلزی نما عموما به شکل توری یا شبکه تولید و اجرا می گردند.
نمای چوب
چوب سازگار با محیط زیست است و همچنین از روزگاران قدیم تا به امروز به عنوان یک عایق خوب، با دوام و مقاوم در برابر عوامل جوی کاربرد دارد. لازم به ذکر است که نمای چوب نسبت به بقیه انواع متریال نما به مراقبت بیشتری نیاز دارد و در صورت عدم نگهداری مناسب دربرابر رطوبت و نفوذ موریانه ها آسیب پذیر می باشد. خوشبختانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی، متریال هایی مانند ترمووود و پلای وود این نواقص را تا حدود زیادی کاهش داده اند.
نمای آجری
استفاده از آجر در نمای ساختمان سبب خلق نمایی به روز و در عین حال نوستالژیک برای ایرانیان می گردد و از اینرو دارای کاربرد بسیار بالایی در طراحی و اجرای نمای سازه ها می باشد. آجر علاوه بر زیبایی، دارای مزایای فراوانی نسبت به سایر مصالح می باشد. دوام و کیفیت بالا، سهولت در نگهداری، عایق حرارتی، مقاوم بودن در برابر عوامل محیطی از ویژگی های منحصر به فرد آجر می باشد.
نمای کامپوزیت
استفاده از کامپوزیت در طراحی نمای ساختمان به دلیل مقاومت بالا، سهولت نصب و تعمیر و نگهداری، جذب رطوبت بسیار کم و مقاومت در برابر آتش به عنوان یک جایگزین نوآورانه در برابر سایر مصالح ساختمانی کاربرد دارد. نمای فرودگاه ها، ایستگاه های مترو، بیمارستان‌ها و جایگاه‌های سوخت از مهم ترین موارد استفاده از نمای کامپوزیت می باشند. همچنین امروزه استفاده از پنل های کامپوزیت در پروژه های بازسازی ساختمان های قدیمی کاربرد فراوانی دارد.